Wat is neuropathie in de voeten en wat kun je er (zelf) tegen doen?

Heb je een verminderd of een doof gevoel in je voet? Of heb je juist een scherpe, stekende pijn in je voet zonder duidelijke aanleiding? Dan is neuropathie één van de mogelijke oorzaken. We leggen aan je uit uit wat neuropathie is, hoe het ontstaat, hoe en of je het kunt voorkomen en hoe het wordt behandeld.

Wat is neuropathie in de voeten?

Neuropathie in de voeten of neuropatische voet is een aandoening van de zenuwen in de voeten. Een of meerdere zenuwen functioneren dan niet goed meer. Neuropathie kan aan één of aan beide voeten voorkomen.

Zenuwen geven aan je hersenen door wat je voelt. Bijvoorbeeld de temperatuur, aanrakingen en pijn. Bij neuropathie verlies je dit gevoel of de zenuwen worden juist overgevoelig (hypersensitief). Bij sommige mensen met neuropathie zorgt dit voor heftige pijnklachten.

Het woord neuropathie is afgeleid van de Griekse woorden 'neuron' en 'pathos', die respectievelijk zenuw en ziekte of lijden betekenen.

Kan neuropathie ook in andere lichaamsdelen voorkomen?

Neuropathie kan optreden in meerdere lichaamsdelen, dus bijvoorbeeld in de armen of de benen, maar treedt vaak als eerste op in de 'uiteinden' van ons lichaam, dus in de handen en voeten.

Symptomen

Dit zijn de belangrijkste symptomen van neuropathie in de voeten:

• Minder gevoel in (een deel van) je voet.
• Een doof gevoel in je voet.
• Altijd het gevoel dat de voeten koud zijn.
• Het gevoel hebben dat je twee sokken aan hebt (alsof de prikkels van buitenaf gedempt worden).
• Het gevoel hebben dat je op watten loopt.
• Dingen die normaal geen pijn doen, kan je niet meer verdragen. Bijvoorbeeld een dekbed op je voeten.
• Een scherpe en/of stekende pijn in de voet.
• Tintelingen, een branderig gevoel of krampen.
• Een constant koud gevoel aan je voeten. 

Diagnose

Bovenstaande symptomen kunnen door neuropathie veroorzaakt worden, maar er zijn ook andere aandoeningen waarbij deze symptomen voorkomen. Ga daarom altijd naar je huisarts als je hier last van hebt. Die doet verder onderzoek en stelt de diagnose. 

Gevaar

De aandoening zelf richt geen schade aan, maar indirect kan het toch gevaarlijk zijn. Het kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat je niet doorhebt dat:

• Je schoenen knellen.
• Je een blaar hebt.
• Je een stukje glas in je voet hebt.
• Je voeten te koud of te warm zijn.

Het is dus belangrijk om je voeten goed te controleren, ook aan de onderkant, bijvoorbeeld met een spiegel.

Hoe ontstaat neuropathie?

We weten niet hoe neuropathie precies ontstaat, maar er zijn wel een aantal risicofactoren bekend.

Diabetes

Mensen met diabetes hebben een groter risico op voetproblemen. Dat geldt ook voor neuropathie. Dit komt doordat de bloedcirculatie minder goed is. Cellen krijgen hierdoor minder voedingsstoffen en worden kwetsbaarder.

Zo’n 20 tot 30 procent van de mensen met diabetes krijgt neuropathie.

Andere risicofactoren

Ook deze factoren vergroten de kans op neuropathie:

• Chemotherapie
• Auto-immuunziektes
• Schildklieraandoeningen
• Ongezonde voeding
• Te weinig lichaamsbeweging
• Overmatig alcoholgebruik

Hoe wordt neuropathie behandeld?

Neuropathie kunnen we helaas niet genezen. Wel kan een goede behandeling ervoor zorgen dat het proces vertraagd wordt én dat klachten verminderen. 

Behandeling bestaat uit:

• Stabiel houden van de bloedsuikerspiegel
• Pijnbehandeling
• Het dragen van goede schoenen en sokken en het gebruik van inlegzolen
• Beweging en oefeningen

Bloedsuikerspiegel

De bloedsuikerspiegel zo stabiel mogelijk houden, vertraagt het proces van neuropathie.

Pijnbehandeling

Pijnbehandeling gebeurt via de huisarts of een medisch specialist. Er kan medicatie of crème gebruikt worden.

Schoenen

Goede schoenen zijn extra belangrijk als je neuropathie hebt. Schoenen moeten goed passen. Niet te strak zijn, maar ook zeker niet te ruim. Je kan het beste voor een soepele zool kiezen en een zachte buitenkant die geen druk op de voeten geeft.

Als je nieuwe schoenen draagt, is het verstandig je voeten regelmatig te controleren. Zie je rode plekken of blaren? Zo ja, dan weet je dat de schoenen niet geschikt zijn.

Sokken

Kies voor sokken van natuurlijke materialen, zoals katoen, bamboe of wol. Vermijd grove stiksels en synthetische materialen. En ook bij sokken geldt weer: ze moeten goed passen. Niet te strak, niet te ruim.

Inlegzolen

Inlegzolen kunnen helpen om de (pijn)klachten te verminderen. Laat je hierover adviseren door een podotherapeut of orthopedisch schoenmaker.

Beweging en oefeningen

Zorg ervoor dat je voldoende beweegt. Een regelmatige manier van bewegen is fijn. Hierbij kan je denken aan zwemmen, fietsen of wandelen. Balans- en strekoefeningen zijn ook aan te raden. Dit helpt om je voeten sterker te maken en verkleint het risico dat je valt.

Pedicure bij neuropathie

Voor iedereen met voetproblemen is een regelmatig bezoek aan de pedicure van belang. Je voeten hebben het zwaar te verduren en een goede voetverzorging is daarom erg belangrijk. Helemaal je last hebt van diabetes en/of neuropathie dan is goede en regelmatige voetverzorging extra van belang. Doordat bepaalde zenuwen in je voeten minder functioneren, is de kans op kwalen groter. Het vergroot de kans op blaren, eelt en wondjes. Omdat veel mensen met diabetes ook nog eens te maken hebben met een slechte bloedsomloop genezen deze wondjes ook nog eens minder snel.

Door regelmatig een pedicure te bezoeken kun je de klachten verminderen. Er zijn zelfs speciale pedicures voor diabetesbehandelingen. Zo worden eelt- en blaarvorming tijdig behandelt en kan de pedicure je adviseren over het juiste schoeisel en thuisbehandeling. Informeer ook of de behandeling bij de pedicure vergoed wordt door je zorgverzekering, soms is dit namelijk het geval omdat dit ter behandeling is van diabetes gerelateerde klachten.