Wat zijn blauwe of paarse voeten en/of tenen en wat kun je er tegen doen?
Heb je blauwe of paarse voeten en/of tenen? We hebben de meestvoorkomende oorzaken op een rij gezet en leggen uit hoe je die oorzaken kunt herkennen en wat je er (zelf) tegen kunt doen.
Blauwe of paarse voeten of tenen door letsel
Letsel is een veel voorkomende oorzaak van blauwe of paarse voeten of tenen. Bijvoorbeeld als:
- Je je voet of tenen hebt gestoten.
- Je je voet of tenen hebt gekneusd.
- Je voet of tenen klem hebben gezeten.
- Er iets op je voet of tenen gevallen is.
Overige symptomen
Naast blauwe of paarse plekken, kun je bij letsel ook last hebben van:
- Zwelling
- Pijn
Wat kun je zelf doen?
- Koel de plek.
- Neem rust.
- Plaats je voet hoger bij het zitten of liggen. Bijvoorbeeld op een kussen.
- Neem indien nodig een pijnstiller.
Wanneer naar de huisarts?
Maak een afspraak bij je huisarts als je er erg veel last van hebt en/of als je denkt dat je iets gebroken hebt.
Blauwe of paarse voeten of tenen door kou
Onze handen en voeten zijn extra gevoelig voor kou. Vooral tenen kunnen door kou redelijk snel blauw of paars worden. Dat komt doordat je bloedvaten nauwer worden bij kou. De doorbloeding is daardoor minder goed, waardoor er minder zuurstof in je tenen terecht komt. Het resultaat? Blauwe of paarse tenen.
Dit fenomeen kan ook voorkomen aan je voeten, vingers, handen, oren, neus, polsen en onderbenen.
Overige symptomen
Naast de verkleuring kun je last hebben van:
- Pijn
- Branderig gevoel
- Jeuk
- Zwelling
- Een doof gevoel
Wat kun je zelf doen?
- Houd je tenen en voeten goed warm.
- Houd ook de rest van je lichaam goed warm.
- Houd je voeten droog.
- Krab of peuter niet aan de huid.
- Draag geen strakke schoenen of sokken. Die belemmeren de doorbloeding.
Wanneer naar de huisarts?
Ga naar je huisarts als:
- De klachten zijn ontstaan terwijl het niet koud was.
- De klachten lang aanhouden, ook als het niet meer koud is.
- Je huid beschadigd raakt op of rond de verkleurde plekken. Denk aan wondjes, blaren of ontstekingen.
- Je ook andere klachten hebt, bijvoorbeeld zweertjes in je mond of gewrichtsproblemen.
Blauwe of paarse voeten of tenen door de ziekte van Raynaud
De ziekte van Raynaud zorgt voor aanvallen van koude en gevoelloze vingers of tenen. Vaak trekt de kleur eerst weg uit je vingers of tenen, daarna worden ze paars of rood. Meestal krijg je zo’n aanval aan beide handen of voeten tegelijk.
Kou maakt je gevoeliger voor aanvallen. Ook stress, angst en heftige emoties kunnen eraan bijdragen.
De symptomen
De symptomen van de ziekte van Raynaud zijn:
- Je krijgt uit het niets witte vingers of tenen. Er is een duidelijke grens te zien waar het witte deel begint.
- Het gevoel verdwijnt tijdelijk uit de aangedane vingers of tenen.
- Na een paar minuten worden de vingers of tenen blauw of paars. Daarna worden ze rood.
- Na een paar minuten komt het gevoel weer terug.
- Als het gevoel weer terug komt, voel je vaak tintelingen en prikjes. Ook een gloeiend gevoel hoort erbij.
- De aanval duurt in totaal zo’n 5 minuten of korter.
Wat kun je zelf doen?
- Houd jezelf goed warm. Dat geldt voor heel je lichaam en in het bijzonder voor je handen en voeten.
- Gaat het om je handen? Gebruik verwarmde of voorverwarmde handschoenen.
- Merk je dat stress of angst een belangrijke trigger is bij jou? Probeer dit dan zoveel mogelijk te vermijden en leer er zo goed mogelijk mee om te gaan.
- Wees voorzichtig met medicijngebruik. Check altijd of medicijnen de klachten van de ziekte van Raynaud kunnen verergeren.
- Rook niet.
Wanneer naar de huisarts?
Ga naar je huisarts als:
- Als de aanval langer dan 10 minuten duurt.
- Je minder kracht in je hand(en) hebt.
- Je dagenlang tintelingen voelt in je vingers.
- Je wondjes of ontstekingen aan je vingers of tenen krijgt zonder duidelijke oorzaak.
- Je klachten hebt gekregen na het beginnen met nieuwe medicatie.
- Je Nifedipine slikt en de klachten blijven terugkomen.
Blauwe of paarse voeten of tenen door diabetes
Door diabetes kunnen de bloedvaten in je voeten beschadigd raken. Je bloed stroomt dan minder goed in je voeten en tenen. Dit kan er onder andere voor zorgen dat je voeten blauw, paars, rood of juist wit worden.
Overige symptomen
Met diabetes kun je allerlei voetproblemen krijgen. Bijvoorbeeld:
- Dikke voeten
- Warme voeten
- Een doof gevoel
- Tintelingen
- Krampen
- Verminderd gevoel
- Overgevoeligheid
Wat kun je zelf doen?
Ben je diabetespatiënt? Probeer voetproblemen dan zoveel mogelijk onder de duim te houden door:
- Je bloedsuikerspiegel zo gezond mogelijk te houden (door levensstijlaanpassingen en medicatie).
- Je bloeddruk en cholesterol zo gezond mogelijk te houden.
- Niet roken.
- Voldoende bewegen.
- Je voeten regelmatig te controleren op verkleuringen, plekjes en wondjes.
- Je voeten goed te verzorgen. Een pedicure bezoeken is een aanrader.
Wanneer naar de huisarts?
Ga naar de huisarts als je een ontsteking of een wondje hebt dat niet goed geneest.
